Që ajri i detit i bën mirë shëndetit, tani është pothuajse një klishe, një siguri që mbështetet edhe nga shkenca.
Gjenerata të tëra fëmijësh janë dërguar nga pediatër dhe prindër të shqetësuar për të luajtur në bregdet vetëm për të “thithur jodin”, i perceptuar si një lloj ilaçi për çdo sëmundje, qoftë aktuale apo e mundshme.
Megjithatë, tani, studiuesit në Universitetin e Ohajos në SHBA, kanë konfirmuar se të jetosh disa hapa larg një plazhi, mund të të zgjatet jeta, duke garantuar “dy vjet shtesë” jetë për këdo që mund të shikojë nga dritarja e tij dhe të vështrojë një hapësirë blu. Dhe jo, nuk është vetëm jodi.
Lexo edhe:
A e dinte arkitekti tashmë këtë? – Le Corbusier e kuptoi atë para kujtdo tjetër. Tani i moshuar, pas një jete të mbushur me angazhime dhe kënaqësi, arkitekti i famshëm projektoi dhe ndërtoi një kasolle minimaliste prej druri pranë Roquebrune-Cap-Martin, në Rivierën Franceze, në vitin 1951.
Atje ai u tërhoq, vetëm pak hapa larg detit midis pemëve të akantusit, agaves dhe eukaliptit, deri në vitin 1965, kur vdiq gjatë një prej notimeve të tij të shumta në masën ujore përpara “Cabanon”-it të tij.
Ndoshta jeta e tij e gjatë u zgjat pikërisht nga ajo zgjedhje për të lënë gjithçka pas për t’u afruar më shumë me Mesdheun, duke demonstruar në mënyrë indirekte atë që një studim amerikan i koordinuar nga eksperti i shëndetit mjedisor, Jianyong Wu i Universitetit Shtetëror të Ohajos, tani e konfirmon.
Vlen vetëm për detin – “Në përgjithësi, banorët e zonave bregdetare mund të presin të jetojnë një ose dy vjet më gjatë se jetëgjatësia standarde amerikane prej 79 vjetësh”, shpjegoi Wu, duke vënë në dukje se efektet e dobishme të detit nuk përsëriten në mënyrë të barabartë nëse dikush zgjedh të jetojë pranë liqeneve ose lumenjve.
Në rastin e dytë, në fakt, “ata që jetojnë në zona urbane pranë lumenjve dhe liqeneve të brendshëm kanë një jetëgjatësi prej rreth 78 vjetësh”.
Ky fakt i habiti vetë studiuesit, por ata as nuk do të ëndërronin të vinin në dyshim rezultatet e një studimi të bazuar në analizë të gjerë të të dhënave. Kjo është baza e kësaj hipoteze, falë një hulumtimi të publikuar në revistën “Environmental Research”.
Një studim që përfshinte mijëra njerëz – Studiuesit amerikanë arritën në përfundimet e tyre pasi mblodhën dhe analizuan të dhëna nga 66,000 njerëz, duke lidhur vendbanimin e secilit person dhe moshën në momentin e vdekjes, me qëllim deshifrimin e faktorëve që mund të ndikojnë në këtë të fundit.
Ndër arsyet e sugjeruara nga studiuesit për të shpjeguar fenomenin e jetëgjatësisë detare, janë disa, mjaft të lehta për t’u hamendësuar.
Para së gjithash, fakti që në bregdet, trupi (dhe mendja) nuk kanë pse të përshtaten me tronditjen e kalimit nga nxehtësia e tepërt, në të ftohtë.
Prandaj, një klimë e butë është perfekte për të dalë jashtë, për të kaluar më shumë kohë jashtë dhe në mënyrë të pashmangshme për të mbushur mushkëritë me atë “ajër të mirë” të famshëm, i cili është gjithçka tjetër përveç se një mit.
Të shëndetshëm, të lumtur dhe det – Është e vërtetë që deti ka një efekt të dobishëm për këdo që vuan nga alergjitë ose problemet e frymëmarrjes, si dhe është një ilaç për lëkurën, flokët (të forcuar nga uji i detit, i cili lufton natyrshëm zbokthin dhe flokët e yndyrshëm) dhe tiroiden.
“Afërsia me ujin, veçanërisht me detin, shoqërohet me shumë masa pozitive të mirëqenies fizike dhe mendore, nga nivelet më të larta të vitaminës D, deri te marrëdhëniet më të mira shoqërore. Shumë nga të njëjtat procese shkaktohen nga hapësirat e gjelbra, me disa përfitime shtesë”, – shpjegoi Dr. Matthew White, profesor në Universitetin e Exeter-it dhe psikolog në BlueHealth, një program kërkimor që studion përfitimet e jetesës pranë detit, në një artikull në “The Guardian”.
Në të njëjtin artikull, White citon një tjetër studim të vitit 2013 që zbuloi se mjediset bregdetare janë vendet më të lumtura, me përgjigje afërsisht gjashtë pikë më të larta se ato të mbledhura në mjediset urbane.
Nga ana tjetër, të shkosh në plazh, rrit nivelet e vitaminës D, duke stimuluar gjithashtu prodhimin e endorfinave, përgjegjëse për përmirësimin e humorit dhe mund të parandalojë sëmundjet autoimune.
Uji i detit në vetvete mbetet një burim magnezi, jodi dhe kaliumi, minerale që luftojnë infeksionet dhe ndihmojnë trupin të detoksifikohet dhe të shërohet.
Së fundmi, duhet të mbahet mend, se edhe thjesht shikimi i kësaj hapësire blu, ka një efekt qetësues në trurin e njeriut, i cili qetësohet nga një spektër i tillë ngjyrash.
Ndoshta për këto arsye, gjatë gjithë historisë, deti shpesh ka përfaqësuar një kufi në gjendje për të qetësuar njerëzimin, i perceptuar pothuajse si një barrierë mbrojtëse që duhet sfiduar vetëm në kohë emergjence.
