Shtatë kandidatët për kreun e Byrosë Kombëtare të Hetimit i janë nënshtruar testit të poligrafit, ose në makinerinë e “provës të së vërtetës”. Një makineri e krijuar nga njerëzit dhe e drejtuar po nga njerëzit, ku kandidatët e FBI-së shqiptare kaluan një e nga një.
Burime nga Prokuroria e Posaçme i thanë VoxNews se këtë test e kanë kaluar vetëm 2 nga 7 kandidatët, duke qenë një nga “çelësit” për zgjidhjen e kreut të ri. Para kësaj “gare”, emrat më të përfolur për drejtues ishin Joni Keta dhe Elton Kërluku. Ndërkohë, testin e poligrafit e kanë kaluar vetëm Joni Keta dhe Gentian Ndoi.
Ky test duket se ka vulosur edhe “fitoren” e Joni Ketës, duke qenë se është një nga më të preferuarit e SPAK-ut. Fakti që pas mbarimit të mandatit dhe shkarkimit të drejtueses aktuale Aida Hajnaj, kandidati Joni Keta po drejton BKH-në si i komanduar, e çon automatikisht si drejtues.

Në muajin prill të vitit 2025, Prokuroria e Posaçme nxori një dokument për “përcaktimin e procedurave të përzgjedhjes së Drejtorit të Byrosë Kombëtare të Hetimit”. Fillimisht u ngrit një komision, me prokurorët Arben Kraja, Behar Dibra dhe vetë drejtuesi i SPAK-ut, Altin Dumani.
Në dokumentin që prodhoi ky komision, u përcaktua se kandidatët për emërim apo riemërim do të kryhej në 6 faza. Ekzaminimi paraprak i aplikimit, vizitë mjekësore dhe test për aftësitë fizike. E treta provim i zgjeruar me shkrim (Ese) dhe test për arsyetim logjik dhe e katërta testi i poligrafit dhe intervistë në panel.
Aktualisht, sipas burimeve nga SPAK-u, kandidatët janë pikërisht në fazën e katërt, testi i poligrafit dhe intervistë në panel. Deri më tani kanë qenë 7 kandidatë që shkuan në këtë fazë dhe ata janë Andi Pogaçe, Artur Beu, Elton Kërluku, Gentian Ndoi, Gentjan Shehaj, Gledis Nano dhe Joni Keta.
Sipas burimeve nga Prokuroria e Posaçme, testin e së vërtetës (poligrafin) e kanë kaluar vetëm dy kandidatë, Gentian Ndoi dhe Joni Keta. Duket se nga kjo dyshe do të jetë drejtuesi e BKH-së për vitet e ardhshme, duke përcaktuar si drejtues me shumë mundësi Joni Ketën
Votimi për mbarimin e mandatit më 31 gusht të Aida Hajnaj në Këshillin e Lartë të Prokurorisë, duket një ndarje e qartë e votave “pro” për Joni Ketën. Në atë votim 6 anëtarë të KLP-së votuan që mandati ka mbaruar, ndërkohë 4 anëtarë votuan që mandati mbaron kur zgjidhet pasardhësi. Aktualisht, zonja Hajnaj ka lënë ambientet e BKH-së që pas votimit të disa ditëve më parë, duke u zëvendësuar pikërisht nga Joni Keta, i cili mbante detyrën e nëndrejtorit të BKH-së.

Në rregulloren për zgjedhjen apo riemërimin e kreut të BKH-së përcaktohej se kandidatët duhet të jepnin pëlqimin për kryerjen e testit të së vërtetës (poligrafit). Dumani, Dibra dhe Kraja kanë shkruar se në përfundim të fazës së testimit fizik dhe me shkrim, komisioni rendit kandidatët e kualifikuar për të vazhduar në fazën tjetër të konkurimit, që është testi i poligrafit dhe intervista me gojë.
“Përzgjedhja në këtë fazë do të bëhet bazuar në disa kritere si rezultati i arritur në testin fizik, rezultati i arritur në testin logjik me shkrim, rezultati i arritur në testin ‘ese’, eksperienca në çështje që kanë të bëjnë me vepra penale në fushën e korrupsionit, krimit të organizuar apo krimeve të rënda si dhe eksperienca si drejtues i një strukture”.
Mësohet se, tre prokurorët e kanë bërë një renditje pas testit të poligrafit, me në krye Joni Ketën dhe Gentian Ndoin. Sipas rregullores, testi poligraf është kryer nga ekspertë ekzaminues të poligrafit të certifikuar. “Vetëm moskalimi i testit të poligrafit nuk është kriter skualifikues për kandidatin. Informacioni i raportit të ekzaminuesit të poligrafit, do të merret në konsideratë së bashku me aktet e tjera në vendimarrjen Komisionit të Përzgjedhjes” thuhet në rregullore.
Por, çfarë është testi i poligrafit që duket se ka përcaktuar edhe kreun e ri të BKH-së?!
Mësohet se Testi i Poligrafit është pajisje për zbulimin e gënjeshtrës që ndihmojnë në konstatimin e ndershmërisë së individëve bazuar në treguesit fiziologjikë. Pajisja mat rrahjet e zemrës, presionin e gjakut, frymëmarrjen dhe lëkurën. Përgjigjet janë tre treguesit e matur në test për të vlerësuar sjelljen e ndershme/mashtruese.
Duket se përgjigjet e individëve të pandershëm janë shumë të ndryshme nga ato të njerëzve të ndershëm, pasi ata që gënjejnë janë më shumë nervoz. Kandidatët në këtë rast i nënshtrohen testit të pyetjeve të kontrollit, të njohurive të fajit apo informacionit të fshehur.
Tashmë, pas përfundimit të testit të poligrafit, kandidatët i nënshtrohen verifikimit të figurës dhe deklarimit të pasurisë. Më pas do të bëhet edhe identifikimi i kandidatit fitues, trajnimi dhe propozimi për emërim që do t’i kalojë për votim Këshillit të Lartë të Prokurorisë.